İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı ile World Wide Fund for Nature (WWF) Türkiye’nin ortaklaşa devam ettirdiği, ‘İstanbul’un Yırtıcı Göçmen Kuşları Korunuyor’ projesi kapsamında yırtıcı kuş göçü sayım etkinliği gerçekleştirildi.

İBB Kentsel Ekolojik Sistemler Şube Müdürlüğü, Yaban Hayatı Şefliği tarafından organize edilen, 2025 yılının ilkbahar göç dönemi etkinliği, 14-19 Nisan tarihleri arasında Feneryolu Kuş Gözlem Kulesi’nde gerçekleştirildi. Sabah 09.00 ile öğleden sonra 16.00 saatleri arasında yapılan yırtıcı kuş sayımı WWF-Türkiye’den Biyoçeşitlilik Kıdemlı Uzmanı Can YENİYURT, gönüllü Ümit YARDIM ve Sinan TALİPOĞLU ile birlikte Yaban Hayatı Şefliği personeli tarafından kayıt altına alındı. Yapılan tüm sayımlarda kızıl akbaba, bozkır delicesi ve ak pelikan başta olmak üzere 17’si yırtıcı kuş olan 21 farklı türden toplam 7469 süzülen göçmen kuş kayıt altına alındı.

Her yıl göç dönemi olan ilkbahar ve sonbahar aylarında, sayım istasyonlarında uzman yırtıcı kuş gözlemcileri ve gönüllerle birlikte gerçekleştirilen ve 2023 yılından bu yana, toplam 3 defa yapılan etkinliklerde: Küçük Orman Kartalı, Yılan Kartalı, Bozkır Şahini, Yaz Atmacası, Kızıl Akbaba, Kara Çaylak, Kara Leylek başta olmak üzere 17 türde toplam 136332 yırtıcı kuş sayımı yapıldı.

KUŞLAR VE TEHDİTLER

Gezegenimiz henüz tam sayısını bile belirleyemediğimiz yaklaşık 8 milyon canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Kuşlar ise sahip oldukları farklı renk, desen, boyut ve yaşam biçimleriyle bu zengin biyoçeşitlilik içerisinde 11 binden fazla tür ile temsil ediliyorlar. Binlerce kuş türü arasında ise yırtıcı kuşlar hem fiziksel yapıları hem de ekosistem içerisinde üstlendikleri görevler ile ayrı bir önem taşıyorlar. Yırtıcı kuş, beslenmek için avlanan ve başlıca diyetini omurgalı canlıların oluşturduğu kuş türlerine verilen genel bir isim. Fiziksel yapıları farklı türlerde değişiklik gösterse de çoğunlukla diğer kuş türlerinden çok daha iriler. Keskin görme ve/veya işitme duyusuna sahipler. Güçlü pençeleri ve ucu kıvrık gagaları var.

Tüm bu eşsiz özelliklerine rağmen, günümüzde yırtıcı kuşlar çok sayıda tehdit ile mücadele ediyor. Habitat kayıpları, araç çarpması, ateşli silah yaralanması, zehirlenme, yavru ve yumurta kaçakçılığı gibi tehditler birçok türün neslini tehdit altına sokuyor.

İSTANBUL’UN ÖNEMİ

İstanbul ise, Afrika-Avrupa arasındaki yırtıcı kuş göçünün yoğunlaştığı en önemli şehirlerden biri olmasından dolayı dünyanın birkaç sayılı gözlem noktalarından biri. Yırtıcı kuşlar dünya üzerinde beş farklı temel göç rotası izliyor; Batum ve İstanbul’u da kapsayan göç yolunu takip eden yırtıcı kuşlar Türkiye’nin güneyinden yurdu terk ediyor.

Sayımların kayıt altına alındığı web sitesi linki ;

https://www.trektellen.nl/count/view/3906/20250414

1- Dünya Doğayı Koruma Vakfı

2-İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Yayınları, Yırtıcı Kuşlar Rehberi, T.Benzeyen - O.Okur