Tarihi Koruların Yönetimi Ve Kullanım Esasları Yayınlandı
TARİHİ KORULARIN YÖNETİMİ VE KULLANIM ESASLARI
Amaç
Madde1- (1) Biyolojik çeşitlilik açısından zengin olan ve mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde bulunan Tarihi Korularımızın (Ek-1) ekolojik dengesini korumak, bu alanlardaki canlı türlerinin (fauna-flora) doğal çevre yapılarına uygun olarak devamlılığını sağlamak ve İstanbul halkına sunulan ekosistem hizmetlerinin kalitesini arttırmaktır.
Kapsam
Madde 2- (1) Tarihi korularda yapılacak her türlü faaliyet, etkinlik ve aktivite ile çevre düzenlemelerinin koru ekosistemine yapacağı olumlu ve olumsuz etkileri değerlendirmek, ve ekosistemin kendi kendine işleyişine zarar vermemek için koruların kullanımına yönelik esasları belirlemektir.
Dayanak
Madde 3- (1) Bu esaslar, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 18.11.2020 tarih ve 1253 sayılı kararı ile onaylanarak yürürlüğe giren Kentsel Ekolojik Sistemler Şube Müdürlüğü Görev ve Çalışma Yönetmeliği’nin 6.maddesi hükümleri doğrultusunda hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- (1) Bu esaslarda geçen;
a) Ekoloji: Bitkiler, hayvanlar, insanlar hatta mikroorganizmaları içeren canlılar topluluğu ile toprak, su vb. çevre elemanlarını inceleyen ve canlılar ile çevre elemanlarının birbiri ile etkileşimini araştıran bilim dalı,
b) Ekosistem: Canlıların kendi aralarında ve cansız çevreleriyle ilişkilerini bir düzen içinde yürüttükleri biyolojik, fiziksel ve kimyasal sistem,
c) Ekolojik denge: İnsan ve diğer canlıların varlık ve gelişmelerini doğal yapılarına uygun bir şekilde sürdürebilmeleri için gerekli olan şartların bütünü,
d) Biyolojik çeşitlilik: Ekosistemlerin, türlerin, genlerin ve bunlar arasındaki ilişkilerin tamamı,
e) Yeşil alanlar: Büyükşehir Belediye Başkanlığı sorumluluk alanında bulunan, imar planında yeşil alan olarak ayrılan alanlar, parklar, bahçeler, korular, kent ormanları, mesire yerleri, ağaçlandırma alanları, meydanlar, cadde ve refüjler, kavşaklar, dolgu ile elde edilmiş alanlar ve çatı bahçeleri gibi yeşil alanlar,
f) Tarihi Korular: Florya Atatürk Ormanı, Sarıyer Atatürk Ormanı, Gülhane Korusu, Emirgan Korusu, Fethipaşa Korusu, Beykoz Korusu, Hidiv Korusu, Büyük Çamlıca Korusu, Küçük Çamlıca Korusu, Harem Korusu, Yıldız Korusunu,
g) Kentsel yeşil alan yönetimi: Yeşil alanların ekolojik açıdan iyi tanınması, alandaki biyolojik çeşitliliğinin belirlenmesi, korunması ve izlenmesi, hassas ve nadir alanların tespit edilmesi, ekosistem hizmetlerinin ölçülmesi ve sosyal, kültürel ve ekonomik faktörlerin de gözetilmesi ile oluşturulan sistem,
h) Ekolojik etki değerlendirmesi: Yeşil alanların ekolojik değerlerini korumak için buralarda yapılacak her türlü uygulamanın ve gerçekleştirilecek her türlü faaliyet, etkinlik ve aktivitenin alandaki ekosisteme yapacağı olumlu ve olumsuz etkileri belirlemek, önlemek ve ekosistemin kendi kendine işleyişine zarar vermemek için alınacak tedbirlerin yürütülmesine ilişkin çalışmaların bütünü,
Genel Esaslar
Madde 5- (1) Kentsel yeşil alanların yönetimine ilişkin genel esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) İstanbul’un yeşil alanlarının su, enerji ve işçilik açısından bakım maliyetlerini azaltarak ekolojik ve ekonomik sürdürülebilirliğini sağlamak.
b) Yaban hayatının kent içindeki yaşam döngüsünü desteklemek.
c) Yeşil alanların ekolojik dengesini güçlendirmek ve biyolojik çeşitliliğin devamını sağlamak.
d) Gübre ve kimyasal ilaç kullanımını azaltarak, toprak ve su ekosistemlerinin korunmasını sağlamak.
e) Bitki ve hayvan türlerinin doğal yaşam ortamlarını korumak ve genişletmek.
f) Kentsel yeşil alanlarda gerçekleşecek etkinlik ve aktiviteler için ekolojik etki değerlendirmesi yapmak.
g) Rekreasyon aktivitelerinin ve çevresel şartların yeşil alanlar (ekosistemler) üzerindeki etkisini periyodik olarak takip etmek.
h) İstanbul’un biyolojik çeşitliliğinin doğal yaşam koşulları, gelişme, göç, üreme vb. dönemleri ve rekreasyon aktiviteleri göz önüne alınarak her bir yeşil alan için noktasal kullanım bölgeleri ve koruma kuralları belirlemek.
i) Yeşil alan içinde veya çevresinde yapılacak çevre düzenlemesi ve inşaat faaliyetler için alan özelinde ekolojik etki değerlendirmesi yapmak.
j) Yeşil alanlarda düzenlenmesi planlanan, rekreasyon aktiviteleri ve alan kullanımları için alan özelinde ekolojik taşıma kapasitesi hesaplamak.
k) Ekolojik taşıma kapasitesi hesapları doğrultusunda, yeşil alanların kullanım ve koruma kuralları ile rekreasyon aktiviteleri izin değerlendirme kriterlerini güncellemek.
Tarihi Koruların Yönetimi
Planlama Esasları
Madde 6- Kentsel yeşil alanlarının yönetimine ilişkin genel esaslar doğrultusunda, ekosistemin bir parçası olan fauna ve flora türlerinin doğal yaşamları ve yaşam ortamlarının korunması amacıyla Tarihi Korularımızda (nadir ve endemik türler, çevre baskısı, tür hassasiyeti vb. bilgiler ışığında) koruma ve kullanım alanları belirlenmiştir.
I. Grup Alanlar: Özel koruma bölgesi; Nadir ve endemik türlerin bulunduğu alanlar ziyaret ve aktiviteye kapalı alanlardır.
II. Grup Alanlar: Koruma bölgesi; Faunanın göç, yuvalama, eş seçme, üreme zamanlarında ziyaret yasağı getirilecek alanlardır.
III. Grup Alanlar: Aktivite alanları; Ziyaretçilere açık bölgelerdir. Korulardaki fauna habitatları ve fauna sağlığının korunması için bu alanlarda yapılacak toplu rekreasyon aktiviteleri için ses, ışık seviyesi limitleri belirlenmiştir
Uygulama Esasları
Madde 7 – (1) Kentsel yeşil alan yönetimi, ekosistemlerin korunması ve ilgili mevzuatlar doğrultusunda, tarihi korular için uyulması gereken ışık ve ses seviyeleri limit değerleri ve aktivite yapılabilecek zaman dilimleri aşağıda belirlenmiştir.
a) Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde, rekreasyon faaliyetleri gürültü kaynağı olarak tanımlanmış olup, rekreasyon faaliyetlerinden kaynaklanacak müzik gürültü seviyesi arka plan gürültü seviyesini 5dB A ve 7 dB C den fazla aşmamak üzere Yönetmeliğin Madde 24 (c) bendi gereğince 24:00-07:00 saatleri arasında canlı müzik yayını yapılması yasaktır.
b) Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği gereği ve fauna sağlığını korumak için tarihi korularımızda (fauna yuvalama ve üreme bölgeleri sınırlarında) toplu rekreasyon (müzik, tiyatro, toplantı, spor) kaynaklanacak gürültü seviyesinin arka gürültü seviyesini 5dB A dan fazla aşmayacak, tarihi korularda aktiviteler saat 23.00 de son bulacaktır.
c) Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği doğrultusunda tarihi korulardaki müzik aktivitelerinden kaynaklanacak gürültü seviyesi alıcıda (konut, hastane, iş yeri, okul v.b. ) ve korularımız için belirlenmiş olan I. ve II. Grup Koruma Bölgesi sınırlarında ölçülen gürültü seviyesi arka planı 5 dB A dan fazla aşmayacaktır.
d) Uluslararası Aydınlatma Komisyonu Dış Mekân Aydınlatması Işık Limitleri Kılavuzu’nda (CIE 150:2003) yer alan doğal çevre aydınlatması (E1 sınıfı) 2 lux değeri, tarihi koruların aydınlatma sınır değeridir
e) Yeşil alan aydınlatma şiddetleri SCADA sistemi ile kontrol edilecektir
f) Tarihi Koruların ses ve ışık seviyesi sınır değerleri türlerin hassasiyetine göre belirlenmiştir. Belirlenen sınır değerler ve aktivitelerin ekosistem üzerinde olumsuz etkiler oluşturduğu tespit edilirse;
i. Sınır değerler değiştirilecektir.
ii. Koruların kullanım bölgelerinin sınırları değiştirilecektir.
iii. Rekreasyon aktiviteleri kısıtlanacaktır.
iv. Dış faaliyetler kaynaklı baskıların azaltılması için ilgililerden tedbir alınması istenecektir.
(2) Ekolojik sistemlerdeki türlerin farklı hassasiyetlere sahip olması sebebiyle, yönetmeliklerde belirtilen sınırlayıcı değerler göz önüne alınarak korularda yapılacak faaliyetlerin zaman dilimleri gürültü ve ışık limitleri aşağıdaki şekilde sınırlandırılmıştır.
Tarihi Korular (I ve II. Grup Alanlar İçin) Ses ve Işık Seviyesi Limitleri
Zaman Dilimi | Toplu Aktivite Ses Seviyesi dB | Aydınlanma Şiddeti
lux |
Gündüz zaman diliminde (07.00- 19.00 ) | Arka plan + 5dB | 2 |
Akşam zaman diliminde (19.00- 23.00) | Arka plan + 5dB | 2 |
Gece zaman diliminde (23.00- 07.00) | Arka plan + 0dB | 0 Işıklar kapalı |
Kullanım Esasları
Madde 8- (1) Tarihi korulardaki ekolojik dengeyi korumak ve bu alanlardaki canlı türlerinin devamlılığını sağlamak için bu alanların kullanımına yönelik izne tabii olan ya da olmayan faaliyetler aşağıda belirtilmiştir.
a) Yürüyüş, oturma, piknik, koşu
a.1. Bireysel veya grup yürüyüşleri izne tabii değildir.
a.2. Mangal, ateş yakma gibi faaliyetler yasaktır.
a.3. Piknik yapmak, özel koruma bölgeleri ile idarenin belirlediği alanlar ve zamanlar dışında yasaktır.
b) Kutlama, eğlenme, toplantı vb. faaliyetler
b.1. Bu etkinliklerden büyük olanlar, kamuya açık biçimde duyurulanlar ve ses yükselticiler içeren tüm etkinlikler izne tabidir.
c) Kamp kurma
c.1. Korularda kamp kurmaya izin verilmez ancak bir etkinlik dâhilinde yapılacaksa izne tabiidir.
d) Spor
d.1. Bireysel spor faaliyetleri izne tabi değildir.
d.2. Dağ bisikleti, off-road motosikletler vb. izne tabidir.
d.3. Maket uçak ve drone uçurma izne tabidir.
d.4. Doğa gözlemi izne tabi değildir.
e) Kültürel faaliyetler
e.1. Konser, tiyatro, sergi, reklam, film ve ticari fotoğraf çekimleri vb faaliyetler izne tabidir.
e.2. Etkinliğin büyüklüğüne ve katılımcı sayısına göre izin koşulları değişebilir.
f) Kurumsal ve ticari faaliyetler
f.1. Bir grup ya da şirket tarafından düzenlenen, kâr amacı olsun veya olmasın, katılımcıların etkinliği düzenleyen kişilere ödeme ya da bağış yaptığı konser, spor müsabakaları, fitness eğitimi, doğa eğitimi etkinlikleri, sergi vb. faaliyetler izne tabidir.
g) Bilimsel ve Akademik Çalışmalar
g.1. Koruların ekosistemine ve biyolojik çeşitliliğin tespitine yönelik yapılacak olan bilimsel, akademik çalışmalar ile araştırmalar izne tabidir.
h) Çevre Düzenlemeleri
h.1. Yol çalışması, alt ve üst yapı düzenlemeleri gibi tüm inşai faaliyetler izne tabidir.
İzlenecek Yöntem ve İzin Koşulları
Madde 9- (1) İzne tabi olan etkinlik ve aktiviteler için talep sahibi gerçek/tüzel kişiler bir talep dilekçesi, ekinde “Faaliyet İzin Başvuru Formu”(Ek-2) ve faaliyete ait bilgi, belge ve projeler ile Kentsel Ekolojik Sistemler Müdürlüğüne başvuruda bulunacaktır. “Faaliyet İzin Başvuru Formu” na https://yesil.istanbul web adresinden de ulaşılacaktır.
(2) Başvuruya konu faaliyetlerin izin değerlendirmeleri; koruların koruma, kullanım esasları ve ekolojik etki değerleri doğrultusunda yapılarak ve sonucu başvuru sahibine bildirilecektir.
(3) İzne tabi olan faaliyetlerden İBB’nin ilgili birimlerinin görev ve sorumluluk alanında kalan ve ücret tarifelerinde yer alan hizmetler için ilgili birimlerle iletişim sağlanacaktır.
Sorumluluk
Madde 10- (1) Kentsel yeşil alanların bu yönergeye ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı biçimde kullanılması, ekolojik sistemlere, kamu mallarına ve 3.kişilere herhangi bir zararın verilmesi halinden oluşan zarar ve ziyandan başvuru/faaliyet sahibi sorumlu olacaktır.
Yürütme
Madde 11- (1) Bu Esasların yönetimi ve yürütülmesi Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı Kentsel Ekolojik Sistemler Müdürlüğü tarafından yapılacaktır.
Ekler
Ek-1 Tarihi Korular Faaliyet İzni Başvuru Formu
Ek-1: İBB Sorumluluğunda Olan ve Bu Esaslara Konu Olan Tarihi Korular
No |
Korunun Adı |
Bulunduğu İlçe |
Alan (Ha) |
1 |
FETHİ PAŞA KORUSU |
Üsküdar |
13 |
2 |
HİDİV İSMAİL PAŞA KORUSU |
Beykoz |
19 |
3 |
KÜÇÜK ÇAMLICA KORUSU |
Üsküdar |
27 |
4 |
BÜYÜK ÇAMLICA KORUSU |
Üsküdar |
15 |
5 |
EMİRGAN KORUSU |
Sarıyer |
43 |
6 |
BEYKOZ KORUSU |
Beykoz |
27 |
7 |
ATATÜRK KENT ORMANI |
Sarıyer |
107 |
8 |
YILDIZ KORUSU |
Beşiktaş |
37 |
9 |
FLORYA ATATÜRK ORMANI |
Bakırköy |
62 |
10 |
HAREM KORUSU |
Üsküdar |
3,7 |
11 |
GÜLHANE KORUSU |
Fatih |
12,1 |
Ek-1: Tarihi Korular Faaliyet İzni Başvuru Forumu İçin Tıklayınız
Haber Tarihi: 17.01.22