İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı, 28-29 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirilen Urban Nature Program Expert Meeting'e* ev sahipliği yaptı. Kentsel Ekolojik Sistemler Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen Kent Ekosistemi Master Planı kapsamında, dünya üzerindeki 12 rol model şehirden birisi seçilen İstanbul’da gerçekleştirilen bu önemli buluşmada, dünyanın dört bir yanından gelen rol model şehirlerin temsilcileri ve uzmanlar bir araya gelerek, sürdürülebilir kentsel gelişim ve ekolojik yaklaşımlar üzerine bilgi alışverişinde bulundu.

İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanı Prof. Dr. Tuğba Ölmez Hancı’nın açılış konuşmasıyla başlayan oturumda, dünya genelindeki şehirlerin, iklim uyumu için yeşil altyapıyı nasıl kullandıkları üzerine çalışma ve stratejileri tartışıldı. Yeşil İstanbul uluslararası fon projeleri komisyonu da katıldığı oturumda, Yeşil İstanbul’un çalışmaları hakkında kapsamlı bir sunum yaptı.

Etkinliğin bir parçası olarak, Büyükdere Atatürk Fidanlığı’nda düzenlenen teknik gezide, drenaj sistemi ve yağmur suyu hasadı, toplanan suyun yeşil alanlarda kullanılması, doğa tabanlı çözümlerle dere ıslahı ve İstanbul’un peyzajında kullanılacak yerli üretim sahaları, insan-doğa-çocuk ilişkisinin güçlendirilmesine yönelik eğitim alanları tanıtıldı.

İKİNCİ BULUŞMA ANKARA’DA

Ankara’da düzenlenen panelin ikinci ayağı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Dünya Bankası yöneticileri açılış konuşması ile başladı. Sonrasında Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı görevlileri, Türkiye’nin kentleri için iklim eylemine dair öngörülerini ve planlanan stratejileri paylaştı. Konya, Samsun, Sakarya ve Muğla şehirlerinden yöneticiler, projenin pilot bölgeleri olarak iklim eylem planlarını hayata geçirirken ortaya çıkan ihtiyaçlara ve karşılaştıkları zorluklara dair bir panel gerçekleştirdi.

Ayrıca Berlin (Almanya), Bogota (Kolombiya), Cape Town (Güney Afrika), Kopenhag (Danimarka), Curitiba (Brezilya), Sao Paulo (Brezilya), Seattle (ABD) şehir temsilcileri, kentsel ekosistemler üzerine çalışmalarını sundular. Toplantıya, 10 ülkeden katılımcılarla beraber, UNEP, ICLEI, C40, WRI, CONCITO gibi uluslararası kuruluşlar; Harvard, Penn ve Rehwaldt Üniversitelerinden akademisyenler; Dünya Bankası (World Bank), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Fransız Kalkınma Ajansı (AFD), Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB) gibi çok taraflı yatırım bankalarından uzmanlar katılım sağladı. Böylelikle farklı ülkelerden şehirler ekolojik planlarını sergileyerek, şehirlerde doğa-pozitif ve iklim açısından akıllı girişimlerin uygulanmasına yönelik finansman ve yatırım çerçeveleri incelendi.

Dünya 2Bankası Kentleşme, Afet Risk Yönetimi, Dayanıklılık ve Arazi Küresel Uygulamaları Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Uygulama Yöneticisi Christoph Pusch ile İstanbul'un kentsel ekosistem vizyonu üzerine görüşmeler gerçekleştirildi.

Toplantı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Dünya Bankası’ndan kapanış konuşmalarıyla tamamlandı.

KENT EKOSİSTEMİ MASTER PLANI

İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen ve sürdürülebilir kentsel dönüşüm için bir model oluşturmayı amaçlayan Kent Ekosistemi Master Planı sayesinde İstanbul, Birleşmiş Milletler Çevre Programı çağrısına başvuran 250 şehir arasından seçilen 12 rol model şehirden biri seçildi.

Yeşil İstanbul vizyonu kapsamında hazırlanan Kent Ekosistemi Master Planı, aşağıdaki altı ana hedefi içeriyor:

1. Yerel bitkilerin yeniden tanıtılması

2. Ekolojik koridorların oluşturulması

3. Yeşil altyapı geliştirilmesi

4. Doğa tabanlı projeler üretilmesi

5. Kentsel biyoçeşitliliğin korunması ve geliştirilmesi

6. Toplum katılımının sağlanması

7. Farkındalığın artırılması

Bu hedeflerin yanı sıra, proje haritalama, araştırma, finansman stratejileri ve iletişim politikalarının geliştirilmesi amaçlanmakta ve İstanbul’da sürdürülebilir kentsel gelişim ve doğayla iç içe bir şehir inşa etme yolunda önemli adımlar atılmakta.

URBAN NATURE PROGRAM

Dünya Bankası, UNEP ve ICLEI, WRI, C40 ve IUCN işbirliğiyle, 2023 Aralık ayında, 28. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nda (COP28) Urban Nature Program’ı başlattı. Program, Kunming-Montreal Küresel Biyolojik Çeşitlilik Çerçevesi (GBF) kapsamında, doğa-pozitif gelişimi desteklemek için şehirler ve alt ulusal hükümetlerin eylemlerini desteklemeye yönelik finansmanı ölçeklendirmeyi hedefliyor.

Nature-positive urban development**, şehirlerin iklim uyumunu artırmayı, karbon ayak izini azaltmayı ve yaşam kalitesini iyileştirmek için ekosistem hizmetleri ve biyolojik çeşitliliği entegre etmeyi amaçlıyor. Bu yaklaşım, biyolojik çeşitlilik, toprak ve su yönetimi, sürdürülebilir bina uygulamaları ve yeşil altyapıya yatırım yapmayı içeriyor.

Bu kapsamda gerçekleştirilen Urban Nature Program Expert Meeting, seçilen rol model şehirleri, MDB'leri, uzmanları, ortak kuruluşları ve mimarlık firmalarını bir araya getirerek şehirlerin kentsel doğayı planlama ve yatırım yapma konusundaki temel sorunlarını ve zorluklarını tartışma fırsatı sundu ve Urban Nature Programı'nın çalışma programı ve ortak vizyonu üzerinde danışma fırsatı sağladı.

* Kentsel Doğa Programı Uzman Toplantısı

** Doğa Dostu Kentsel Gelişim