İBB, kentteki yeşil alanlara kimlik kazandırmaya devam ediyor. Florya Atatürk Ormanı için özgün bir plan hazırlayan İBB Park Bahçe Ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı, cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün kente bıraktığı mirasa değer kazandıracak.

Doğal alanlar ya da başka bir deyişle “yeşil alanlar” kentlere kalite katan, kimliklerini tanımlayan bir unsur olarak ortaya çıkıyor. Dünyada şehirleşmenin öncüsü kabul edilen Sanayi Devrimi’nden günümüze değin insanlar, yaşamlarını sürdürmede şehirleri ön plana çıkarıyor. Gerek tarihi, gerekse modern zamanlardaki karşılığıyla Türkiye’nin en büyük şehri İstanbul, artık yeşil alanları ile de kendinden söz ettiriyor. Geçtiğimiz iki yılda Atatürk ve Kemerburgaz Kent Ormanları ile şehre toplamda 6 milyon metrekare yeşil alan kazandıran İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), tarihi bir öneme sahip Florya Atatürk Kent Ormanı düzenlemesi ile “Adil, yeşil ve yaratıcı kent” hedefine katkı sunuyor.

Florya Atatürk Ormanı’nın Tarihçesi

İstanbul’da kent ormanları ile ilgili ilk çalışmalar Fatih Sultan Mehmed dönemine kadar gider; Fatih’in Beykoz’da yaptırmış olduğu bahçelerden “Tokad Bahçesi”, bunun ilk örneklerindendir. Yine, Fatih’in Haliç sırtlarında başlattığı ağaçlandırma, Kanuni Sultan Süleyman döneminde daha da yaygınlaştırılmıştır. Bu dönemden günümüze kadar gelen serviler anıtsal özelliktedir. Lale Devri’ne gelindiğinde ise korulara, kasırlara büyük önem verilmiştir. Cumhuriyetin kurulmasıyla sistemli ağaçlandırma ve kent ormanı kavramı değer kazanarak öne çıkmaya başladı. Atatürk’ün isteğiyle oluşturulan iki kent ormanı; Ankara’daki Atatürk Orman Çiftliği ile İstanbul’daki Florya Atatürk Ormanı, en büyük yeşil alanlar arasındadır. Ülke çapında ilk ağaçlandırma çalışmaları, 1925’te Ankara’da yapıldı. Florya Atatürk Ormanı’nın ağaçlandırılmasına ise 1936 yılında başlandı. Florya’da eski adıyla Ayastefanos Mezarlığı’nın bulunduğu alana, çam ağaçları dikilerek buraya Atatürk Korusu adı verildi. Florya Atatürk Ormanı’nın planlaması için ilk projeyi Fransız mimar ve şehir plancısı Henri Prost hazırladı. Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla görev alan Prost, İstanbul için Yenikapı’dan Florya’ya kadar yeşil ağırlıklı ve modern tasarımlar içeren bir kent planı oluşturdu. ORMANIN GÜNÜMÜZE KADAR SERÜVENİ Kararname gereği 1938 yılında başlayan yeşillendirme çalışmaları, 1945-1954 yılları haricinde, günümüze kadar devam etti. 1960’ta 22.94 hektar alan sahip orman, son ölçümlerin yapıldığı 2004 yılı verilerine göre 67.55 hektara ulaştı. Alanda her ne kadar yeşillendirme çalışmalarına öncelik verilse de betonlaştırma girişimleri de yaşanmadı değil. Örneğin; 1991-1992 yılları arasında alanda açık otopark ve hayvanat bahçesi yapımı planlandı. İstanbul Üniversitesi’nin “bölgenin, hayvanat bahçesi için gerekli koşulları karşılamadığı” açıklamasından sonra projeden vazgeçildi.

Ormanı Bekleyen Tehlikeler

Florya Atatürk Ormanı, sahip olduğu tarihi ve ekolojik özellikleri ile ikinci derece sit alanı tanımlı olsa da kentteki yoğun derecede bakıma muhtaç alanlardan biri olarak öne çıkıyor. İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı Prof. Dr. Yasin Çağatay Seçkin, bazı komşu ağaç tepelerinin birbirine yakınlığının da bölgedeki ağaçların sağlığını olumsuz etkilediğini kaydetti. Seçkin, tehlikeler hakkında şu açıklamalarda bulundu: “Aralama müdahalesi görmeyen ağaçlar, zamanla böcek ve mantar gibi dış saldırılara açık hale gelerek sağlıklarını kaybediyor. Kapalılık aralıkları göz önüne alınarak yapılan çalışmalarla, bitkisel dokuyu oluşturan ağaçların sağlıklı gelişimi mümkün kılınabilir. Yeşil alanların sürdürülmesinin temelinde, kapasitesine göre kullanım ve uygun bakım çalışmaları yatar. Florya Atatürk Ormanı’ndan faydalanmamız için de ilk önce mevcut floranın korunması gerekiyor.”

Tüm Paydaşları Önemseyen Anlayış

Florya Atatürk Ormanı, İstanbul’da halkın hizmetinde olan en büyük yüz ölçümlü yeşil alanlardan biri. İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı, alanda canlı hayatı önemseyen bir anlayışla dönüşüm yapmaya hazırlanıyor. Bu kapsamda, “yetişkinleri, çocukları ve ormandaki canlı yaşamı önemseyen” bir anlayışa sahip çalışma hedefiyle Florya Atatürk Orman Şefliği kuruldu. Araç girişine yalnızca acil durumlarda izin verilirken, orman içindeki tüm yürüyüş yolları, tıpkı Atatürk Kent Ormanı’nda olduğu gibi, geçirimli malzemelerden yapılacak. Orman içindeki böceklerle biyolojik mücadele için yaban kuşlarının soyunun devam etmesi sağlanacak. Vatandaşları bilgilendirme amaçlı panolar, ormanın çeşitli alanlarına yerleştirilecek. Piknik etkisini en aza indirmek isteyen İBB, ormanın ekolojik bir alan olduğu konusunda farkındalık oluşturmak için konuklarını bu panolarla bilgilendirecek.

Haber: Özgür Turan, İBB Bülten Haziran 2021 

Bülten